Shree Rushabh Avatar – (શ્રી ઋષભ અવતાર)
Gujarati
સંસારના તુચ્છ પદાર્થો અને મનના ક્ષુલ્લક વિચારોનો નિગ્રહ કરીને પરમ પુરૂષાર્થ સિધ્ધિ માટે ચર્તુથાશ્રમમાં પ્રવેશતા ત્યાગીઓના પ્રથમાદર્શ ભગવાન શ્રી ઋષભદેવનો જન્મ યજ્ઞનારાયણના વરદાનથી ચક્રવર્તિ સમ્રાટ નરેશ નાભિના પરિવારમાં થયો હતો.ઋષભદેવજીની માતાનું નામ મેરૂદેવી હતું.
બાળકના ભવિષ્યની જીજ્ઞાસાને સંતોષવા આવેલા જ્યોતિષવિદોએ નાભિને કહ્યું કે આ બાળક વિષ્ણુના અવતારરૂપ છે. અદ્ભૂત દિવ્યગુણ સંપત્તિનો સમ્રાટ છે. આ સાંભળી પ્રસન્ન થયેલા નાભિએ અખૂટ ધન ભંડારમાંથી વિપુલ દ્રવ્ય દાનમાં આપ્યું. લાલન-પાલન અને શિક્ષણથી બાળકને રમાડતા ત્યારે બાળકનું ઓજ ચમકતું.
એક દિવસ આ રાજકુંવર ઋષભને ઓજસ્વી વાણી અને વિચક્ષણ બુદ્ધિ પ્રતિબઅ તેને યુવરાજ પદ પર બેસાડી દીધા.. રાજા નાભિ પણ ન્યાય પ્રિય અને ચતુર હતા. તેણે સ્વશ્રેય સાધવાનો અનુકૂળ સમય જાણી રાજ યુવરાજને આપ્યું અને પોતે વનની વાટ લીધી.
ભગવાનશ્રી ઋષભદેવજીએ રાજ્યાસને આવી સૌ પ્રથમ રાજ્યવ્યાપી શિક્ષણની વ્યવસ્થા કરી. પૃથ્વીએ પ્રથમવાર રાજારૂપમાં સાક્ષાત્ વિષ્ણુને પ્રાપ્ત કરેલા. તેણે પોતાના તમામ ભંડાર ખોલી નાખ્યા. ઋષભદેવના રાજ્યમાં સ્વર્ગથી ચડીયાતી હરિયાળી ક્રાંતિ સર્જાણી. ઈન્દ્રએ સ્વર્ગની ગરિમાને જાળવવા વૃષ્ટિ બંધ કરી, પણ પૃથ્વીની ક્રાંતિ અક્ષુણ્ણ રહી ત્યારે મહારાજ ઋષભદેવ પાસે ક્ષમા માંગીને સ્વકન્યા જયંતિને અર્પણ કરી.